Over tijden die voorbij zijn
Een maand nadat op 28 juni 1914 te Serajevo aartshertog Frans Ferdinand en zijn vrouw door een Servische fanaticus waren vermoord, brak er oorlog uit tussen Oostenrijk en Servië. Verschillende landen mobiliseerden daarop hun legers en binnen twee maanden stond Europa in vuur en vlam. Een volslagen verraste Nederlandse regering mobiliseerde eind juli het leger. De Vesting Naarden werd in staat van oorlog verklaard. Met het feest van 100 jaar onafhankelijkheid nog maar net achter de rug belandden de Naarders plotsklaps in een werkelijkheid waarin militairen het weer voor het zeggen kregen.
Woensdagavond 5 augustus werd aan de burgers meegedeeld dat het voorterrein van de vesting zou worden opgeruimd. Hoewel de bewoners van de 'Verboden Kringen' al decennialang zo'n rampenscenario boven het hoofd hing, sloeg de boodschap in als een bom. Een ware exodus volgde en op vrijdag meldde een krant dat de huizen in het schootsveld van Naarden 'verlaten kastelen' waren geworden. Die dag kwam de sloopmachine van de Genie op gang en werden enkele houten huizen, waaronder het Tolhuis aan de Amersfoortsestraatweg, uit het schootsveld verwijderd.
Meer weten over de ontruiming van het schootsveld in 1914? Het staat in de jongste aflevering van De Omroeper, het historisch tijdschrift voor Naarden. Een abonnement op het kwartaalblad kost € 17,50 per jaar. Abonneren: (035) 6946860 of info@stichtingvijverberg en www. stichtingvijverberg.nl.