Afbeelding
Foto:

Uit de historie van Bussum en het Gooi

Buurtschap Crailo, De Bussumse geschiedenis (deel 1)

Het begin van de voorbereidingen voor de bouw van een nieuwe wijk in de gemeenten Gooise Meren, Hilversum en Laren is een goed moment om eens terug te gaan in de tijd. Deze rubriek zal in een vijftal afleveringen de historie bespreken van dat gedeelte van het te bouwen buurtschap Crailo dat op Bussums grondgebied ligt. Niet alleen is dit deel een relatief klein gebied, de geschiedenis beslaat ook maar een beknopte tijdsperiode.

Op 1 juli 1902 vond een grondruil plaats tussen de gemeenten Hilversum en Bussum en werd een gebied met akkers en bospercelen ten zuiden van de Huizerweg Bussums grondgebied. In het door zandwegen doorsneden glooiende terrein stonden maar enkele huizen. Aan de toenmalige Rijksstraatweg (nu Amersfoortsestraatweg) was het laatste pand voor de nieuwe gemeentegrens een koffiehuis. Dit is daar waar nu het viaduct bij het ziekenhuis ligt.

Eigenaar Hartman van het koffiehuis was in 1902 opeens Bussumer geworden. Hij schrijft in oktober in een brief aan het Bussumse gemeentebestuur "dat hij reeds te Hilversum, voor de grensregeling, toezegging heeft bekomen tot de verkoop van sterke drank in het klein te zullen verkrijgen met het oog op het reizend publiek bleek dat daar veel bij hem aanklopt om hun paarden te stallen en daar op aandringen sterke drank hun te verkopen". Nu vraagt hij in Bussum deze vergunning voor 1. de voorkamer en 2. de veranda.

We weten niet of Hartman besef had van de grootschalige grondspeculatie die rondom zijn café plaatsvond. Een aantal ingewijden in de politieke planvorming had voorkennis over de toekomstige bestemming van de akker- en bosgronden. In de eerste plaats de bewoner van het landgoed Crailo aan de andere kant van de Rijksstraatweg: Pieter Langerhuizen. Deze steenrijke voormalig burgemeester van Bussum en Huizen had een groot aantal percelen op het nieuwe Bussumse grondgebied gekocht. Hij wist meer.

Wordt vervolgd. Op de website www.historischekringbussum.nl is meer informatie over deze periode in de geschiedenis van het buurtschap Crailo te vinden.

Koffiehuis Hartman (bron: Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen, collectie Winthorst)
Rijksstraatweg met tramrails (bron: Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen)
Plattegrond grensregeling (bron: Streekarchief Gooi en Vechtstreek)