Papierprikker Smits (86) houdt kruistocht tegen afval op straat
De nieuwe gemeente zit vol inspirerende inwoners. Lokale helden en bruggenbouwers. Solisten die veel voor buurt en medemens betekenen, teamplayers die anderen motiveren, nieuwkomers met frisse plannen en mensen die al jaren actief zijn. Wie zijn deze Gooise Meerders? De komende tijd stellen wij er een paar aan u voor. Deze week: Theo Smits, vrijwillige papierprikker.
door Yvette de Vries
BUSSUM - Hij is makkelijk te herkennen aan zijn felgekleurde oranje jas en onafscheidelijke papierprikker. De 86-jarige Theo Smits staat geduldig te wachten op het Julianaplein en ondertussen prikt hij wat rondslingerende papiertjes van de grond. Dagelijks is hij in het dorp te vinden: zijn kruistocht tegen afval op straat.
"Eigenlijk kom ik hier niet zo vaak, ik ben meestal te vinden in 't Spiegel waar ik woon", steekt hij direct van wal. Of het toeval is dat de straten daar zo schoon zijn? Smits haalt zijn schouders op. "Ik heb wel eens gehoord van iemand die op de Groot Hertoginnelaan woont dat hij kan zien dat ik daar vaak loop met mijn prikker."
Hij krijgt wel vaker bijval van mensen. Auto's die toeteren als ze hem passeren en mensen die blijven staan en zeggen dat het "zo goed is wat hij doet". Het zijn vooral ouderen die hem complimenten geven. Smits: "De jeugd hoor ik niet, die gooit de rommel juist op straat."
Vaste routes
Smits maakt in principe elke dag een wandeling, ook op zondag. Dan 'maakt hij een ommetje', zoals hij het zelf noemt. Of hij gaat even naar de Albert Heijn. Hij glimlacht. "Mijn vrouw weet dan wel hoe laat het is." Meestal blijft hij wel een uur of drie weg. "Het is ook goed voor mijn gezondheid, ik blijf zo goed fit. Alleen als het echt rotweer is ga ik de deur niet uit." Zijn vrouw moppert wel eens. Als hij te lang wegblijft belt ze hem op, vertelt hij. "Meestal loop ik dan net de trap op naar onze flat." Een van zijn vaste routes is vanuit zijn flat aan het Majellapark via de Laarderweg naar de Albert Heijn. Op de terugweg loopt hij óf aan de andere kant van de weg zodat hij daar ook de rommel van straat kan halen, óf langs een andere route. "Vooral bij de Mariaschool is het goed prikken, daar heb ik een goede opbrengst", laat hij weten. Smit geeft tussendoor nog een tip: "Je moet op de rand van de stoep lopen, want daar ligt het meeste vuilnis."
'Je moet op de rand van de stoep lopen, daar ligt het meeste vuilnis'
Half uur prikken
Een andere route die veel oplevert is richting de Deen in Bussum-Zuid. Daar is hij minstens een half uur aan het prikken. En ja, hij vindt ook wel eens geld. "De eerste vijftig euro vond ik in Bussum-Zuid, de tweede bij de Lidl en daarna vond ik 20 euro in het centrum", klinkt het enthousiast.
Op de Nieuwe Hilversumseweg was het voor de vierde keer raak: daar 'prikte' hij een briefje van tien. De 130 euro ging in de gezamenlijke 'papierpot' van de flatbewoners, voor als er een keer een lampje of iets dergelijks vervangen moet worden. Voorheen werd die pot gevuld met de opbrengst van het inzamelen van oud papier.
Nog een ergernis
Smits is geen Bussumer van geboorte. Hij werd geboren in Almelo en werkte lange tijd in Zürich, waar hij opgeleid werd als verkeersdeskundige. Hij gaf daar advies over verkeersinrichting en met name over de plaatsing van zebrapaden. Een mooi bruggetje naar zijn tweede ergernis, naast de rommel op straat: de zebrapaden in Bussum.
"Ik erger me groen en geel aan de plekken waar zebrapaden liggen in Bussum", zegt hij hoofdschuddend. Die liggen heel verkeerd: ze liggen uit de loop en niet daar waar het logisch is om over te steken. "Ze worden dan ook niet gebruikt", constateert hij. Als voorbeeld geeft hij het zebrapad op de Brinklaan dat net voor de kruising met de Nassaulaan ligt. "Een paar meter uit de looproute dus."
Pick-upclub
Dat hij tot nu toe wel veel bijval krijgt maar geen mensen die met hem mee prikken, vindt de energieke Smits jammer. Ondernemend als hij is heeft hij daar wel iets op bedacht. Of eigenlijk is het meer een grote wens. Hij zou graag willen dat er een heuse pick-upclub komt. Een groep mensen die samen met hem Bussum schoon blijven houden. Hij kan zich wel voorstellen dat meer mensen er lol in hebben om op deze manier hun dorp netjes te houden.
Het idee daarvoor ontstond toen hij een keer in Frankrijk was. Smits: "Een clubje van zo'n tien mannen verzamelde zich 's ochtends in een cafeetje en verdeelde onderling een aantal straten die ze gingen schoonmaken. Na een paar uurtjes kwamen ze weer terug en dronken ze samen nog wat." Maar zelfs je eigen straat schoonhouden zet al zoden aan de dijk, volgens Smits.
Taak gemeente
Smits begint er zelf niet over, maar als je vraagt of het schoonhouden van het dorp niet eigenlijk een taak van de gemeente is, wil hij zijn mening wel geven. "Ik vind het zeker een taak van de gemeente."
Hij vertelt dat er vorig jaar twee bijeenkomsten zijn georganiseerd, maar daarin was hij eigenlijk een beetje teleurgesteld. "Daar werd iets verteld over het scheiden van afval, ik meen door toenmalig wethouder Boekhoff, maar er werd geen aanzet gegeven om iets vanuit de gemeente te coördineren. Maar," voegt hij eraan toe, "mensen moeten zelf ook geen rommel op de grond gooien."
Goed voorbeeld
Hij gelooft wel dat een goed voorbeeld doet volgen. "Als het ergens schoon is heb je minder de neiging om iets op de grond te gooien. Dat motiveert mensen." Het tegendeel is ook waar. Als hij een tijdje ergens niet is geweest ligt er binnen no time weer afval. "Als ik twee weken niet op het Julianaplein ben geweest dan maakte ik me wel zorgen dat ik het allemaal niet kwijt kan in de prullenbakken." Maar inmiddels maakt hij zich daar iets minder druk om: in de kliko van 200 liter die bij Albert Heijn staat kan hij aardig wat kwijt.
Of hij zelf wel eens iets op de grond gooit? Die vraag ontlokt hem wel een bekentenis. "Ik heb me daar zelf één keer aan bezondigd. Dat was in Spanje, daar lag zo veel rotzooi op straat. Maar dat is echt een uitzondering, hoor", haast hij zich te zeggen.
Top 2
Van al het afval dat hij tegenkomt op straat staan platgereden bierblikjes boven aan de lijst, op de voet gevolgd door papier. Zakdoekjes, kranten, glas en plastic flesjes komt hij ook veelvuldig tegen. Dat is overigens ook het enige afval dat hij apart houdt. "Het glas gaat de glasbak in en het plastic bij het plastic. Zoals het hoort."